Fed en ECB verhogen deze week opnieuw de rente
De Amerikaanse en Europese centrale banken zullen deze week op respectievelijk woensdag 3 mei en donderdag 4 mei hun rentebesluiten bekendmaken. Ethenea's Portfolio Managers Illia Galka en Volker Schmidt lichtten toe wat we kunnen verwachten.
Fed: een laatste ronde?
Na het faillissement van de Californische Silicon Valley Bank (SVB) heeft het Federal Open Market Committee (FOMC) van de Fed wellicht een onverwachte helper gevonden in de strijd tegen de inflatie. Hoewel het (nog) niet tot een grote bankencrisis leidde, verscherpte dit de voorwaarden op de Amerikaanse kredietmarkten. De huidige indicatoren wijzen erop dat de Amerikaanse banken restrictiever worden in hun kredietverlening, met als gevolg dat minder bedrijven willen groeien bij gebrek aan goedkope financieringsbronnen, wat op zijn beurt bijdraagt tot een vermindering van de inflatiedruk. "Dit moet de Fed-leden ongetwijfeld meer vertrouwen hebben gegeven, zodat er niet zoveel rentestappen nodig zullen zijn om de inflatie te bestrijden. Misschien zelfs maar één," zegt Illia Galka, Portfolio Manager bij Ethenea.
De laatste economische cijfers geven een gemengd beeld. In maart creëerde de Amerikaanse economie 236 000 nieuwe banen en dat lag net boven de verwachtingen. De werkloosheid bleef stabiel op 3,5%, terwijl de arbeidsparticipatie bleef stijgen tot 62,6%. Ondanks de sterke arbeidsmarkt stegen de gemiddelde Amerikaanse lonen met slechts 4,2% op jaarbasis en een nauwelijks meetbare 0,1% op maandbasis. Ook de consumptieprijsindex CPI steeg in maart met een zeer kleine 0,1% op maandbasis en 5% op jaarbasis, een aanzienlijke daling ten opzichte van februari. De kerninflatie, die de volatiele energie- en voedselprijzen uitsluit, steeg daarentegen meer dan de CPI met 5,6% op jaarbasis, maar dit lag nog steeds in de lijn van de verwachtingen. Illia Galka: "Naar verwachting zal de inflatie verder dalen, maar naar een niveau dat ruim boven de doelstelling van de Fed ligt. Een van de belangrijkste signalen van de economie aan de centrale bankiers zijn de relatief sterke kredietaankopen, wat erop wijst dat de kredietverlening tot nu toe toch behoorlijk is geweest."
Bovendien heeft een reeks uitspraken van diverse Fed-vertegenwoordigers in de afgelopen weken vrijwel alle gevoelens van onzekerheid weggenomen. De markten verwachten nu een verdere renteverhoging van 25 basispunten, waardoor het belangrijkste rentetarief binnen een bandbreedte van 5,0% tot 5,25% zou komen te liggen. De door de markt ingeschatte kans op een dergelijk rentebesluit, dat ook in overeenstemming is met de huidige prognose van het Open Market Committee, ligt net onder de 80%. "Vanuit marktperspectief zijn verdere rentestappen in de zomer aanzienlijk minder waarschijnlijk", aldus Illia Galka. "Beide geven aan dat de renteverhoging van mei het einde zou kunnen betekenen van de huidige renteverhogingscyclus van de Fed. Dit lijkt een zeldzaam moment van overeenstemming tussen de Fed en de markt. Voordien geloofde de markt niet in de vastberadenheid van de Fed om een restrictief monetair beleid te voeren, net zoals ze nu niet gelooft in de verklaringen van de Fed, die voortdurend worden herhaald, om de rente tot eind 2023 niet te verlagen. Het door de markt geïmpliceerde rentepad van de Fed voorziet de eerste renteverlaging al in juli, wat volgens ons veel te optimistisch is. De inflatie is nog steeds te hoog en de Fed heeft gezegd dat ze bereid is de rente niet te verlagen, zelfs niet in een mildere recessie. De Amerikaanse centrale bank heeft al heel wat renteverhogingen achter de rug en de Amerikaanse economie vertoont de eerste voorzichtige tekenen van een vertraging. Maar de Fed-leden lijken toch nog zin te hebben in een laatste ronde."
ECB: verhoging met 50 basispunten
De ECB wil haar beslissingen laten afhangen van actuele inflatiecijfers en recentere economische gegevens. Het laatste rentebesluit in maart 2023 kwam slechts enkele dagen na het faillissement van Silicon Valley Bank, Credit Suisse wankelde bijna tegelijkertijd en de noodverkoop aan UBS vond slechts enkele dagen later plaats. "Vandaag kunnen we zeggen dat de impact op de economie van de eurozone verwaarloosbaar is", zegt Volker Schmidt, Senior Portfolio Manager bij Ethenea. "De dienstensector draait op volle toeren, wat de sentimentsindicatoren (inkoopmanagersindices) onlangs opnieuw hebben bevestigd. In de industrie is de situatie gedifferentieerder, maar ook hier trekken de binnenkomende orders weer aan. De economische situatie is in ieder geval solide en er is dus geen reden voor de ECB om voorzichtig te zijn. En de inflatie is nog steeds veel te hoog, zij het licht dalend."
Met haar laatste rentebesluit publiceerde de ECB ook haar huidige inflatieverwachting, die ten opzichte van december naar beneden is bijgesteld. De ECB verwacht dat de inflatie in 2023 gemiddeld 5,3% zal bedragen en in 2024 2,9%. Op korte termijn zullen de dalende energieprijzen en de normalisatie van de toeleveringsketens hiertoe bijdragen. Een hoogtepunt hierbij is de daling van de gereguleerde elektriciteitsprijzen in Italië met maar liefst 55% in april 2023, "maar hieruit blijkt ook dat dit brede inflatiecijfer het zicht op de onderliggende trend vertroebelt", voegt Volker Schmit toe.
De kerninflatie, exclusief de volatiele componenten energie en voedsel, blijft stijgen en nadert de grens van 6%. Dit moet voor de centrale bank een duidelijke waarschuwing zijn dat de strijd tegen de inflatie nog lang niet is gewonnen. Volker Schmidt : "Naar onze mening zou een verdere renteverhoging van 50 basispunten dan ook de juiste weg zijn om de depositorente voorlopig van de huidige 3 % naar 3,5 % en nog voor het zomerreces naar minstens 4 % op te trekken. Aangezien de inflatie voor april 2023 7% bedroeg, zal dit bepalend zijn voor de uitkomst van het rentebesluit."
Uiteindelijk zullen de kerninflatie en de algemene inflatie naar elkaar toegroeien. Momenteel is de algemene inflatie nog hoger, maar deze zal de komende maanden zeker dalen tot onder de kerninflatie, zoals in de VS al is gebeurd. Aangezien de energieprijzen echter niet zullen blijven dalen, moeten de twee waarden tegen 2024 convergeren. Volker Schmidt: "Wij verwachten dat dit 4% of meer zal zijn, ruim boven de prognose van de ECB voor 2024. De ECB zal nog enkele ongemakkelijke rentebeslissingen moeten nemen."
