Omgekeerde rendementscurve - profeet of uitlokker van een Amerikaanse recessie?
"We zien momenteel een zeldzaam fenomeen: Amerikaanse overheidsobligaties met een lange looptijd bieden een lager rendement dan die met een korte looptijd. De rendementscurve is in meer dan 40 jaar nog nooit zo omgekeerd geweest", constateert Philip Bold, Portfolio Manager bij ETHENEA Independent Investors S.A. Het rendementsverschil tussen 10-jaars en 3-maands Amerikaanse overheidsobligaties daalde in maart 2023 bijvoorbeeld tot een voorlopig dieptepunt van -133 basispunten. "Dit is -letterlijk- niet normaal. Een normale rendementscurve vertoont een positieve curve: Hoe langer de looptijd, hoe hoger het rendement", oordeelt Bold.
Inversie op de obligatiemarkt als indicator voor een Amerikaanse recessie
Het feit dat de curve momenteel andersom is - dus invers - wijst er volgens de portefeuillebeheerder op dat de spelers op de obligatiemarkt niet geloven dat het huidige hoge renteniveau op lange termijn zal aanhouden. Ze verwachten namelijk een daling van de inflatie en/of een afname van de economische groei. Dat maakt van de omkering van de rendementscurve meteen ook een indicator voor een dreigende recessie. "Sinds de jaren zestig worden alle recessies in de VS voorafgegaan door een omgekeerde rendementscurve. De voorspellende kracht is dus zeer groot", legt de portefeuillebeheerder uit.
Zelfvervullende voorspelling? Inversie versterkt recessietendens
Maar er is ook een echt economisch causaal aspect, omdat de positieve helling van de rendementscurve de basis vormt van de kredietverlening: de banken lenen zelf geld op korte termijn (en goedkoop) om het op lange termijn (tegen een hogere rente) uit te lenen - de zogenaamde looptijdtransformatie. "Een omgekeerde rendementscurve maakt langetermijnleningen onaantrekkelijk en vertraagt de kredietgroei en de investeringen. Dit zijn typische kenmerken van een recessie", aldus de beleggingsexpert. In mensentaal betekent dit: "De obligatiemarkt heeft niet alleen een voorspellende kracht, maar draagt zelf bij tot de recessie."
De huidige omgekeerde rendementscurve berokkende al schade aan de reële economie, zegt ETHENEA’s portefeuillebeheerder Bold: "De recente faillissementen van kleinere Amerikaanse handelsbanken hebben dat op overtuigende wijze aangetoond. Of de inversie ook deze keer klopt en er een recessie volgt, valt nog te bezien. In het verleden zijn er geïsoleerde gevallen geweest van zogenaamde 'valse positieven' - gevallen waarin er een inversie was, maar geen daaropvolgende recessie.”
