Regionale groeiverschillen nemen toe
Door Michael Blümke, Senior Portfolio Manager bij Ethenea
2024 zal gekenmerkt worden door een gematigde wereldwijde groei. De Amerikaanse economie blijkt robuust, terwijl de economische cijfers voor de eurozone teleurstellen. De westerse centrale banken zijn aan het einde gekomen van de renteverhogingscyclus. De Chinese groei blijft zwak door de vastgoedcrisis, maar de monetaire en fiscale stimuleringsmaatregelen beginnen effect te hebben.
De wereldeconomie bevindt zich in de laatcyclische fase. Door het restrictieve monetaire beleid en de dalende maar nog steeds hoge inflatie blijft de wereldeconomie krimpen. De wereldwijde inkoopmanagersindices wijzen op een zwakke groei en stagnerende activiteit. Terwijl de verwerkende industrie al een trendbreuk laat zien, wijzen de indicatoren voor de dienstensector op een verdere vertraging van de expansie.
De regionale groeiverschillen nemen toe. De Amerikaanse economie stevent af op een zachte landing in 2024. De eurozone heeft het moeilijk door de afname van de economische groei. De economische vooruitzichten van China verbeteren dankzij sterke overheidsstimuli, maar de vastgoedsector blijft een schaduw werpen. Geopolitieke spanningen en toenemende beperkingen tasten niet alleen de internationale handel aan, maar dreigen samen met de sterke fiscale steun, de solide arbeidsmarkt en de robuuste vraag de desinflatie op middellange termijn te doen ontsporen.
Overigens zijn de centrale banken in de geavanceerde economieën naar alle waarschijnlijkheid aan het einde gekomen van hun verkrappingscyclus. Maar omdat de reële rente nog steeds negatief of nauwelijks positief is, zijn er steeds meer tekenen dat het neutrale renteniveau hoger zou kunnen zijn dan vóór de pandemie. Om een hernieuwde inflatoire druk te vermijden, moeten de belangrijkste rentetarieven dus misschien langer hoger worden gehouden en de huidige hoop op een spoedige renteverlaging zou wel eens voorbarig kunnen blijken.
Verenigde Staten: eerste tekenen van een vertraging
Na een onhoudbare groei van bijna 5% (op jaarbasis) in het derde kwartaal verliest de Amerikaanse economie wat aan kracht in het vierde kwartaal, met een verwachte bbp-groei van 2%. Zoals eerder denken we dat een nakende recessie onwaarschijnlijk is. Ten eerste omdat volgend jaar een verkiezingsjaar is, zal het begrotingsbeleid expansief blijven, ondanks het recordhoge begrotingstekort. Ten tweede zijn de Amerikaanse gegevens over de consumentenbestedingen, die nog steeds de sleutel vormen voor het behoud van de Amerikaanse economische groei, in dit opzicht bemoedigend. Noch de enquêtes over het consumentenvertrouwen, noch de gerapporteerde detailhandelsverkopen vertonen tekenen van een recessie. Op de arbeidsmarkt steeg de werkloosheid tot 3,9% en de wekelijkse aanvragen voor werkloosheidsverzekeringen nemen langzaam toe.
Ook al zijn dit de eerste tekenen van een vertraging, er staan nog steeds veel vacatures open en het totale aantal ontslagen ligt nog ver onder het recessieniveau. In oktober daalde de inflatie verder, maar de verwachtingen blijven hoog. De Fed zal daarom waarschijnlijk nog een aantal maanden een afwachtende houding aannemen en de risico's van een aanhoudend hoge inflatie zorgvuldig afwegen tegen de risico's van overmatige verkrapping voordat ze haar volgende stap zet. Met het oog op de presidentsverkiezingen van volgend jaar hoeven we niet al te veel activiteit van de Fed te verwachten - behalve als er sprake is van een recessie.
Eurozone: eerder stagnatie dan inzinking
Enquêtegegevens en economische cijfers voor de eurozone wijzen ook op een gematigde groei in het vierde kwartaal. Terwijl de leidende PMI-indicatoren voor de zesde maand op rij in krimpgebied blijven, wijzen de gerapporteerde economische gegevens eerder op een stagnatie dan op een inzinking. De arbeidsmarkt lijkt solide, maar de groei van de werkgelegenheid vertraagt aanzienlijk. Omdat er steeds minder banen worden gecreëerd, is de werkloosheid nu tot 6,5% gestegen. Terwijl we de eerste tekenen zien van een verbetering in de productiesector en ook het consumentenvertrouwen zich stabiliseert op een zeer laag niveau, blijven de cijfers van de detailhandelsverkopen dalen.
Gezien deze weinig groeivriendelijke achtergrond en het feit dat ook de andere gegevens geen duidelijke trend laten zien, zal de ECB de komende maanden zwaar op de proef worden gesteld. In een omgeving van aanhoudende inflatie en voortdurende fiscale stimuleringsmaatregelen zou een voortijdige renteverlaging contraproductief zijn. Anderzijds kan een te lang restrictief beleid resulteren in een nog diepere economische inzinking. Aangezien de algemene inflatie gedaald is tot 2,4% en de kerninflatie tot 3,6%, gaan wij ervan uit dat de verkrappingscyclus van de ECB definitief ten einde is. Wij betwijfelen echter of ze genoeg geduld en doorzettingsvermogen heeft om vast te houden aan haar restrictieve koers, die noodzakelijk is in het licht van solide loonstijgingen en fiscale stimuleringsmaatregelen. Volgens ons zal de ECB niet de weg van de economische pijn inslaan en de rente dus eerder verlagen dan de Fed.
China: stagnatie in de komende kwartalen
In het vierde kwartaal verloopt het economische herstel in China in een gematigd tempo. Tegen de achtergrond van een belabberde vastgoedsector blijven de autoriteiten doelgerichte monetaire en fiscale stimuleringsmaatregelen nemen. Deze maatregelen beginnen langzaam effect te hebben en de groeivooruitzichten verbeteren geleidelijk. De opleving onder invloed van de consument, waarbij de detailhandelsverkopen met 7,6% zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar en daarmee de verwachtingen overtreffen, begint een positief effect te hebben op de industriële productie. De investeringen hebben echter nog steeds te lijden van de vastgoedsector, die met -11,3% op jaarbasis is gedaald.
In november waren de enquêtegegevens over de toekomstige economische activiteit zwak en wijzen ze op een stagnatie in de komende kwartalen. Deflatie is nog steeds een reëel risico in China. Het trage tempo van de opleving betekent dat het monetaire beleid expansief moet blijven om een zichzelf in stand houdende opleving te bevorderen. In recente crises was China de drijvende kracht achter de daaropvolgende wereldwijde opleving. Maar dat is nu toekomstmuziek.
