Waar je geld de volgende keer naartoe zou kunnen
Door Jörg Held, Head of Portfolio Management bij Ethenea
Met de nakende vervaldag van de Belgische staatsobligatie op 1 jaar op 4 september 2024 staan beleggers voor de uitdaging om een nieuwe beleggingsopportuniteit te vinden. Het is zeker dat vergelijkbare obligaties met de gunstige voorwaarden van vorig jaar niet langer beschikbaar zullen zijn. Hoewel traditionele mogelijkheden zoals staatsobligaties en kasbons een zekere mate van zekerheid bieden, blijven de rendementsvooruitzichten eerder bescheiden. Bovendien hebben directe beleggingen potentiële beleggingsgerelateerde nadelen die niet onderschat mogen worden.
Bankproducten: Termijndeposito's en kasbons
Voor risicomijdende beleggers waren termijndeposito's bij banken en kasbons vaak geen veelbelovende keuze in tijden van lage rente. Vóór de COVID-19 pandemie waren de rentetarieven in de eurozone historisch laag. Hoewel de inflatie relatief laag was, was deze vaak hoger dan het rendement op banktermijndeposito's en kasbons, wat leidde tot een reëel waardeverlies. Ondanks de huidige hogere rentevoeten blijven beide beleggingsvormen vandaag en in de toekomst om verschillende redenen een uitdaging vormen.
Een opvallend verschil tussen deze twee instrumenten is hun basiskarakter. Een banktermijndeposito is een rekening die op uw naam wordt aangehouden bij uw bank, vergelijkbaar met een spaar- of lopende rekening. Een kasbon is daarentegen een waardepapier, namelijk een schuldbewijs uitgegeven door een bank.
In termen van flexibiliteit en liquiditeit hebben zowel kasbons als termijndeposito's van banken een vaste looptijd, waardoor het voor beleggers moeilijk is om voor het einde van de looptijd bij hun geld te komen. Vroegtijdige opname gaat vaak gepaard met hoge en inconsistente kosten, wat de aantrekkelijkheid van deze beleggingsvorm vermindert. Bovendien bieden banken vaak herbelegging aan tegen de geldende, mogelijk lagere rente. Daarom zijn controle en persoonlijke verantwoordelijkheid belangrijk.
In het licht van de voortdurende cyclus van renteverlagingen door centrale banken wordt de situatie steeds lastiger: de rentetarieven op nieuw aangeboden termijndeposito's en kasbons zullen weer dalen. Dit maakt beide beleggingsvormen minder aantrekkelijk in een omgeving met lage rente. Het gebrek aan flexibiliteit blijft een belangrijk nadeel.
Staatsobligaties
Particuliere beleggers die overwegen om rechtstreeks te beleggen in staatsobligaties wordt aangeraden om zich op de hoogte te stellen van de inherente complexiteit en diversiteit van een dergelijke belegging. Expertise en ervaring zijn hierbij essentieel. Voor particuliere beleggers die niet over de nodige kennis en middelen beschikken, kan het analyseren van obligaties, macro-economische ontwikkelingen en risicodynamiek een grote uitdaging zijn.
Het is vooral belangrijk om rekening te houden met renterisico's als je belegt in langlopende staatsobligaties: een stijging van de rente kan leiden tot een daling van de obligatiewaarde, terwijl een daling van de rente het tegenovergestelde effect kan hebben.
Een ander nadeel voor conservatieve en risicomijdende particuliere beleggers is het gebrek aan diversificatie bij rechtstreeks beleggen in obligaties. De nominale waarde ligt vaak vast op 1000 euro. Bijgevolg kunnen beleggers beperkt zijn in hun vermogen om hun obligatiebezit te diversifiëren, waardoor ze potentieel aan een concentratie van risico's worden blootgesteld. Hoewel staatsobligaties over het algemeen als een veilige belegging worden beschouwd, zijn ze niet zonder risico. Beleggers moeten zich ervan bewust zijn dat er krediet- en valutarisico's verbonden zijn aan obligaties van landen met een lagere kredietrating of in vreemde valuta.
In België werd een bijzondere obligatievorm op de markt gebracht onder de benaming 'Staatsbon'. De staatsbon met een looptijd van één jaar was speciaal ontworpen voor particuliere klanten en vormde een bijzonder aantrekkelijk beleggingsproduct. De obligatie bood een aantrekkelijke coupon van 3,3% en een korte looptijd van één jaar. Bovendien gaf de Belgische overheid een extra stimulans in de vorm van een eenmalig belastingvoordeel: het belastingtarief werd verlaagd van 30% naar 15% om de Staatsbon aantrekkelijker te maken. Dit zette de banken onder druk om uiteindelijk hun spaarrente geleidelijk te verhogen. Zo'n gunstige staatsbon zal echter niet meer in deze vorm verkrijgbaar zijn.
Obligatiefondsen
Actieve obligatiefondsen bieden een goede oplossing voor wie de voorkeur geeft aan vastrentende producten. In vergelijking met onafhankelijke beleggingen in staatsobligaties of kasbons bieden obligatiefondsen een aantal belangrijke voordelen, waaronder een brede risicospreiding, een flexibele portefeuillestructuur en de mogelijkheid om te kiezen uit een reeks obligaties. Ervaren portefeuillebeheerders beheren het toevertrouwde kapitaal flexibel en bieden een veilige navigatie door de complexe en dynamische obligatiemarkten.
Niet alle obligatiefondsen zijn echter even geschikt voor conservatieve en risicomijdende beleggers. Fondsen die beleggen in zowel bedrijfs- als staatsobligaties bieden extra zekerheid door een bredere diversificatie, waardoor clusterrisico's beter worden voorkomen en beperkt. Deze brede diversificatie biedt het beste risico-rendementsprofiel. De kwaliteit van het obligatiefonds is van het grootste belang. Deze wordt bepaald door de kredietrating van de obligaties, hun structuur en liquiditeit.
De kredietrating, ook bekend als kredietwaardigheid, heeft een aanzienlijke invloed op het risiconiveau en het verwachte rendement van het fonds. Voor conservatieve beleggers zijn investment-grade obligaties een aantrekkelijke optie, omdat ze worden uitgegeven door emittenten met een hoge kredietrating. Hoewel deze obligaties een lager rendement bieden dan high-yield obligaties, bieden ze aanzienlijk meer stabiliteit en zekerheid.
Een goed gestructureerd obligatiefonds vertrouwt op een gerichte mix van obligaties met verschillende looptijden om het risico te spreiden en stabiliteit te garanderen. Obligaties met kortere looptijden garanderen stabiliteit en een hoge liquiditeit, terwijl obligaties met een langere looptijd kansen bieden op koerswinst, vooral in perioden van dalende rentes van centrale banken, zij het met een licht verhoogd risico.
De ideale keuze voor conservatieve beleggers
De wereld van obligatiefondsen is complex en divers. Voor risicomijdende beleggers die stabiliteit en zekerheid nastreven, bieden actief beheerde conservatieve obligatiefondsen een optimale oplossing om te profiteren van de kansen die de obligatiemarkt biedt zonder onnodige risico's te nemen. Een voorbeeld hiervan is ons fonds Ethna-DEFENSIV (T), dat over een periode van één jaar een indrukwekkend voortschrijdend rendement van 9,39% heeft behaald (per 21/08) en vier keer een 5-sterrenrating van Morningstar heeft gekregen over alle perioden (per 31/07, categorie: Obligaties EUR Gediversifieerd). Het ervaren portefeuillebeheerteam volgt een flexibele beleggingsstrategie die macro-economische ontwikkelingen combineert met een gerichte selectie van obligaties van hoge kwaliteit. Met een focus op staats- en bedrijfsobligaties van hoge kredietkwaliteit en een ESG-strategie is het Ethna-DEFENSIV een "zorgeloos pakket" met niet alleen een lage volatiliteit van max. 4%, momenteel minder dan 3% (per 31/07), maar ook duurzame en stabiele rendementen, waardoor het de ideale oplossing is voor een evenwichtige portefeuille.
